De Codex Alimentarius Commission bestaat uit ongeveer dertig besluitvoorbereidende comités. Deze comités komen in de meeste gevallen één keer per jaar bij elkaar. Ieder comité en iedere werkgroep valt onder het voorzitterschap van een bepaald land en wordt dus ook in dat land gehouden. Zo is Nederland bijvoorbeeld de voorzitter van het Comité voor Contaminanten in Voedsel (CCCF).
Ieder land dat lid is van de Codex heeft een persoon (in de meeste gevallen werkzaam bij een ministerie) aangewezen als het officiële Codex Contact Point. Deze persoon is hét nationale aanspreekpunt voor alle Codex-zaken van een land en zorgt ervoor dat standpunten op nationaal niveau goed afgestemd en gecoördineerd worden. Nationale standpunten worden door de leden-landen via het Codex Contact Point schriftelijk bekend gemaakt. De EU-landen komen bovendien voorafgaand aan een comité-vergadering in Brussel in een zogenaamde Raadswerkgroep-vergadering bijeen, met als doel voor ieder agendapunt een gezamenlijk EU-standpunt te formuleren.
Transparantie
De Codex Alimentarius hecht veel waarde aan transparantie over de werkwijze en de voortgang van de organisatie. Alle voorbereidende documenten, agenda’s en verslagen van de comités en task forces zijn daarom ook voor iedereen vrij toegankelijk en via internet te downloaden. Via het nationale Codex Contact Point is het ook mogelijk commentaar op bijvoorbeeld stukken te leveren. Men moet hiervoor wel onderdeel uitmaken van een overkoepelende organisatie zoals bijvoorbeeld een consumentenorganisatie of een vereniging uit de levensmiddelenindustrie.
Organisatiestructuur Codex Alimentarius
De comités van de Codex zijn onderverdeeld in:
- Horizontale comités (voor algemene onderwerpen, bijvoorbeeld additieven);
- Verticale comités (voor producten, bijvoorbeeld zuivel);
- Regionale comités (bijvoorbeeld Europa).
Daarnaast is er een ad hoc Task force (tijdelijke werkgroepen bijvoorbeeld voor antimicrobiële resistentie).
Ga naar Overzicht horizontale Codex Comités & Overzicht verticale Codex Comités voor het volledige overzicht van de horizontale Comité plus uitleg.
8-Stappenplan
De ontwikkeling van Codex-normen, codes en richtlijnen verloopt via een standaardprocedure. Het hele traject bestaat uit acht stappen. Wordt de norm niet aangenomen, dan kan deze opnieuw terug de stappen-procedure ingaan als er bijvoorbeeld aanvullend wetenschappelijk onderzoek gedaan moet worden.
Wetenschappelijk advies
Het werk van de Codex is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Alle normen en richtlijnen zijn op veiligheid voor de consument getest.
De Codex wordt hierbij ondersteund door een aantal onafhankelijke, wetenschappelijke adviesorganen die, evenals de Codex zelf, opereren onder de verantwoordelijkheid van de FAO en de WHO. Deze ondersteunende organen zijn de ‘Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives’ (JECFA), de ‘Joint Meetings of the FAO/WHO Panel of Experts on Pesticide Residues in Food and Environment’ (JMPR) en de ‘Joint FAO/WHO Meetings on Microbiological Risk Assessments (JEMRA). DE JECFA, JMPR en JEMRA adviseren over de veiligheid en risico’s van additieven, contaminanten, diergeneesmiddelen, gewasbeschermingsmiddelen en microbiologische risicoanalyses. De Codex kan verder ook een beroep doen op een FAO/WHO expert panel voor biotechnologie.